Χριστίνα Αντωνιάδου

Οι Ισπανοί είναι πολυτάλαντοι, αλλά σίγουρα δεν φημίζονται για το ταλέντο τους στη γλωσσομάθεια. Λεπτομέρειες σαν κι αυτήν όμως τις προσπερνάς όταν βρίσκεσαι σε μια τόσο όμορφη χώρα! Αν δεν είσαι Ισπανός πάντως, θα πρέπει να είσαι οπλισμένος με υπομονή και φαντασία. Καθώς οι δύο αξιαγάπητες κόρες μου κι εγώ διαθέτουμε μπόλικη φαντασία, ξεκινάμε να εξερευνήσουμε τη Βαρκελώνη. Η παλιά πόλη είναι ένα ποίημα, γεμάτη μικρά μπαράκια, ένα από τα οποία μας έχει γοητεύσει ιδιαίτερα καθώς είναι διακοσμημένο με πολλά μικροαντικείμενα τοποθετημένα παντού στο πάτωμα και στους τοίχους. Το μπαρ μοιάζει με μικρό μουσείο, το οποίο όμως καλύτερα να μην περιεργάζεται κανείς στο φως της ημέρας, διότι είναι πραγματικά δύσκολο να διατηρηθεί καθαρός αυτός ο χώρος με τα αμέτρητα μπιχλιμπίδια. Ευελπιστώ ενδόμυχα η σκόνη που μας περιβάλλει να μην προέρχεται από την ίδια εποχή με τη μουσική που ακούγεται, δηλαδή από τη δεκαετία του ’70.

Στην προσπάθειά μου να μη σκέφτομαι λεπτομέρειες υγειονομικού ενδιαφέροντος πιάνω κουβέντα με τον ιδιοκτήτη του μπαρ, μήπως μπορέσω να τσεκάρω την ηλικία του. Λόγω της μουσικής που παίζει δεν αποκλείεται να είμαστε συνομίληκοι. Ο διάλογος έχει ως εξής:

Εγώ: Do you speak English? 

Ιδιοκτήτης μπαρ: Un poquito. (Σηκώνοντας το χέρι και αφήνοντας ένα εκατοστό απόσταση ανάμεσα στον αντίχειρα και το δείκτη κάνει σαφές πόσα λίγα αγγλικά ξέρει, κάτι που όντως δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ένα πλούσιο λεξιλόγιο.)

Εγώ: How old are you?

Ιδιοκτήτης μπαρ: Pedro.

Είναι σαφές ότι το εμπόδιο στην επικοινωνία μας και η αιφνίδια κατάληξη της συζήτησης είναι εξ ολοκλήρου δικό μου λάθος, γιατί σύμφωνα με τους κανόνες του savoir vivre πρώτα ρωτάμε το όνομα και έπειτα την ηλικία. Μόνο έτσι αποφεύγουμε να προκαλούμε σύγχυση στους ανθρώπους, οι οποίοι σε τελική ανάλυση μαθαίνουν ξένες γλώσσες με έναν ορισμένο τρόπο. Άσε που πρόκειται για faux pas μεγάλων διαστάσεων να ρωτά κανείς την ηλικία. Καλά να πάθω! Είναι απόλυτα λογικό να μην μπορώ να συνεννοηθώ στη Βαρκελώνη! Μα με ποια λογική τέλος πάντων κάνω τέτοιες ερωτήσεις, και μάλιστα με τη λάθος σειρά;

Η Βαρκελώνη είναι η σαγηνευτική πρωτεύουσα της Καταλονίας διαθέτοντας αφενός πολλή ηλιοφάνεια, διασκέδαση και φοβερή ατμόσφαιρα και αφετέρου πολλά κτίρια της εποχής Modernisme Català και του φημισμένου αρχιτέκτονα Gaudi, ο οποίος δικαίως θεωρείται κάτι το ιδιαίτερο. Ο τρόπος που διακοσμεί και παραφορτώνει με στολίδια τα κτίρια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και εξεζητημένος και δεν είναι απαραιτήτως για όλα τα γούστα, αλλά οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στον κύριο Gaudi ότι έχει στιλ. Το δικό του βέβαια. Και όσο δεν συντρέχει κάποιος σοβαρός λόγος να υιοθετήσεις αυτό το στιλ, που ομολογουμένως είναι κάπως πρωτότυπο και θέλει χρόνο μέχρι να το συνηθίσει το μάτι σου, είναι αναμφίβολα ωραία αλλαγή να θαυμάζεις εκκεντρικά διακοσμητικά στοιχεία σε ξένους τοίχους, οροφές και δάπεδα.

source: barcelonaguidebureau.com

Κάποια στιγμή λοιπόν κουραστήκαμε από την υπερβολική δόση Gaudi και θέλουμε να επισκεφτούμε το Μουσείο Joan Miro. Για τους μη φιλότεχνους να αναφέρουμε ότι πρόκειται για τον μοντέρνο καλλιτέχνη που συνθέτει επιδέξια πολύχρωμα σχήματα και τα πλαισιώνει με μαύρες γραμμές έτσι ώστε τα σχήματα να ξεχωρίζουν μεταξύ τους. Το τελικό αποτέλεσμα αυτής της τεχνικής παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με παιδικές ζωγραφιές. Και δεδομένου ότι οι πίνακές του είναι πολύ δημοφιλείς, πρέπει να περιμένεις στην ουρά, όπως γίνεται παντού στη Βαρκελώνη τέλη Αυγούστου. Η αναμονή στην ουρά σχεδόν αποτελεί μέρος του sightseeing tour, αφού παντού έχει πάρα πολύ κόσμο, οπότε η επίσκεψη ενός αξιοθέατου καταντάει σκέτο μαρτύριο λόγω της ανυπόφορης ζέστης. Ο νεαρός μπροστά μας υποφέρει ακόμη περισσότερο και πιθανώς λόγω του σωματικού του όγκου –είναι δίμετρος και μπρατσαράς– έχει την ανάγκη να κατεβάζει το ένα μπουκάλι νερό μετά το άλλο. Έχω μείνει άναυδη με το πόσο γρήγορα το πολύτιμο υγρό μεταμορφώνεται σε ιδρώτα, βρίσκει διέξοδο από το σώμα του και τρέχει από το μέτωπό του σε ακανόνιστα ρυάκια. Εννοείται ότι τόσα μπουκάλια νερό κοστίζουν μια περιουσία στα πέριξ του μουσείου.

source: moma.org

Μετά από αρκετή ώρα σταματάμε να μετράμε τα μπουκάλια νερού που καταναλώνει ο μιστεράς και φτάνουμε πολύ κοντά στο στόχο μας, καθώς κρατάμε στα χέρια μας τα πολυπόθητα εισιτήρια. Μόνο που τώρα έχουμε κι άλλη ουρά μπροστά μας. Αυτή τη φορά περιμένουμε για τα head phones. Όταν επιτέλους έρχεται η σειρά μας ενημερώνω την υπάλληλο ότι θα ήθελα δύο ακουστικά στα γερμανικά και ένα στα αγγλικά. Μάλιστα στη λέξη german της δείχνω δύο δάχτυλα και στη λέξη english ένα, ακριβώς όπως κάνουν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Είναι πολύ καλή και ευγενική καθώς μου παραδίδει τα τρία ακουστικά, τα οποία και μοιράζω στα μέλη της οικογένειας. Τα φοράμε με όλη την καλή διάθεση να ακούσουμε πληροφορίες για τα έργα του μεγάλου καλλιτέχνη, αλλά μετά από λίγα δευτερόλεπτα κοιταζόμαστε γεμάτες απορία. Ούτε γερμανικά ούτε αγγλικά. Ακούγονται γαλλικά και στα τρία. Μου είναι εντελώς αδιανόητο πώς γίνεται η υπάλληλος ενός παγκοσμίου φήμης μουσείου όχι μόνο να μπερδεύει τους διεθνείς όρους english και german αλλά και να παρερμηνεύει τις χειρονομίες με τα δάχτυλα που σημαίνουν αριθμούς. Ελαφρώς εκνευρισμένη, γιατί όχι μόνο η σημερινή αλλά και όλες οι ουρές στις οποίες περιμέναμε ήταν κουραστικές, επιστρέφω τα τρία ακουστικά, συμπεριλαμβανομένου του γαλλόφωνου περιεχομένου, και τολμώ να κάνω μια δεύτερη απόπειρα. Παραδέχομαι ότι δεν είμαι και ιδιαίτερα ευγενική όταν ζητώ τις δύο γερμανόφωνες συσκευές και τη μία αγγλόφωνη… Εξοπλισμένες πλέον με τα σωστά head phones περνάμε τώρα από τον τελευταίο έλεγχο, όπου μια νεαρή υπάλληλος –και το τονίζω αυτό για ευνόητους λόγους– μας εμποδίζει να συνεχίσουμε μιλώντας μας στα καταλανικά. Δεν καταλαβαίνω τι θέλει να πει και ρωτάω στα αγγλικά. Μου απαντά σε άπταιστα καταλανικά. Και πάλι προσπαθώ να της εξηγήσω ότι δεν κατέχω τούτη τη γλώσσα.

source: fmirobcn.org

Δεν γίνεται να μη σκεφτώ ότι εν τω μεταξύ στην Ελλάδα αντιμετωπίζει κανείς το ακριβώς αντίθετο πρόβλημα. Όσο πιο τουριστικό το θέρετρο τόσο πιο απίθανο να σου απευθύνεται κάποιος στα ελληνικά ακόμη κι αν είσαι Έλληνας. Μια Ελληνίδα γιαγιά που δεν μιλά αγγλικά νιώθει χαμένη στον ίδιο της τον τόπο σε περίπτωση που αυτός αποτελεί τουριστικό προορισμό. Διότι οι υπεύθυνοι έχουν κυριευθεί από έναν υπερβάλλοντα ζήλο να φανούν όσο το δυνατόν πιο φιλικοί και εξυπηρετικοί προς τους πελάτες, οπότε καφέ ή πίτσα μπορείς να παραγγείλεις πια σχεδόν αποκλειστικά στα αγγλικά ή στα ρωσικά ή στα σερβικά. Σερβιτόροι και πωλητές καταφθάνουν από τις χώρες προέλευσης των τουριστών ενώ τα μενού μεταφράζονται και τυπώνονται στις αντίστοιχες γλώσσες. Άντε να παραγγείλεις κάτι στα ελληνικά ως Έλληνας στην Ελλάδα! No chance! Ακόμη και στα σούπερ μάρκετ η μητρική γλώσσα των ντόπιων φαίνεται να χρησιμοποιείται λιγότερο. Στόχος είναι να ικανοποιηθούν οι τουρίστες από την εκάστοτε χώρα χωρίς να αναγκαστούν να μιλήσουν έστω και λίγα αγγλικά, πόσο μάλλον ελληνικά. Οι Έλληνες ως πιθανοί πελάτες αγνοούνται παντελώς.

source: blueberrierestaurant.com

Και σαν να μην έφτανε που τα ελληνικά σχεδόν δεν χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα, δεν μπορούμε τώρα ούτε στο εξωτερικό να εξασκήσουμε τις ξένες γλώσσες που μάθαμε με κόπο και ιδρώτα. Διότι στο εξωτερικό, δηλαδή στη Βαρκελώνη, ερχόμαστε αντιμέτωπες τώρα με το άλλο άκρο: ο τουρίστας –εγώ δηλαδή– μιλά τρεις γλώσσες, αλλά όχι αυτή της υπαλλήλου του μουσείου, η οποία δεν μου μιλάει καν στα ισπανικά, αλλά στα καταλανικά. Πώς να μην εκραγώ η γυναίκα; Παρόλο που, όπως έχω πει, διαθέτω φαντασία, υστερώ λίγο σε υπομονή. Οι φίλοι μου γνωρίζουν ότι κάτω από ορισμένες συνθήκες γίνομαι ανυπόφορη και στην παρούσα φάση πραγματικά δεν κρατιέμαι: ανεβάζω τους τόνους και την κοιτάζω με ένα βλέμμα που στάζει δηλητήριο, ενώ τη ρωτώ πώς στο καλό πήρε αυτή τη θέση χωρίς να γνωρίζει καν ξένες γλώσσες, ότι μάλλον είχε μεγάλο βύσμα και ούτω καθεξής. Ωστόσο ξεχνάω ότι τα λόγια μου πέφτουν στο κενό, καθώς –όπως προαναφέραμε– δεν κατέχει την αγγλική. Οι αξιαγάπητες κόρες μου αναγκάζονται να επέμβουν φωνάζοντας «Πας καλά, μαμά;» και σέρνουν τη λιγότερο αξιαγάπητη μητέρα τους, που πάλι φρόντισε να τις κάνει ρεζίλι, προς τις παιδικές ζωγραφιές. Επειδή βλέπουν ότι τα νεύρα της είναι τσατάλια, αντί να της τα ψάλλουνε της φοράνε τα ακουστικά καπέλο για να την κατευνάσουν. Τώρα που το ξανασκέφτομαι, εξαίρετος καλλιτέχνης ο Joan Miro, με τα έργα του ημερεύει τα πνεύματα!

source: sfmoma.org

Μετάφραση από τα γερμανικά: Πελαγία Ξεπαπαδάκου

Φιλολογική επιμέλεια: Βασίλης Πάγκαλος

Copyright 2018 Christina Antoniadou / All rights reserved

Beitragsbild:info.bravotours.dk