Χριστίνα Αντωνιάδου

Είναι μέσα Νοέμβρη και στη Νότια Αφρική κυριαρχεί παντού η ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων. Σε μία από τις μεγαλύτερες πλατείες του Johannesburg, τη Nelson Mandela Square, εκτός από το εξάμετρο μπρούντζινο άγαλμα του σημαντικότερου άνδρα της χώρας, το όνομα του οποίου φέρει η πλατεία, υψώνεται και ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ωστόσο το δέντρο αυτό, διακοσμημένο κατάλληλα με λαμπιόνια και πολύχρωμα στολίδια, δεν είναι το γνωστό μας ψηλόκορμο έλατο. Ακίνητη και βουβή ατενίζω κάτι που ποτέ στη ζωή μου μέχρι τώρα δεν έχω ξαναδεί και δυσκολεύομαι να το πιστέψω. Για να υπάρχει αντιστοιχία με το περιβάλλον της Αφρικής, αλλά και για λόγους ευκολίας, αντί του έλατου με τη χαρακτηριστική μυτερή κορφή προτιμήθηκε το baobab, ένα αντιπροσωπευτικό γι’ αυτή την ήπειρο χοντρό δέντρο, το οποίο αποκαλείται και ψωμόδεντρο των πιθήκων. Τα χριστουγεννιάτικα φωτάκια που στολίζουν τον σχετικά κοντό, υπερβολικά χοντρό κορμό και τα ασύμμετρα κλαδιά της κορυφής που απλώνονται στα πλάγια δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι το δέντρο στέκεται ανάποδα, αφού τα κλαδιά του μοιάζουν με ρίζες στον αέρα.

www.ecoproducts.co.za

Ξαφνιασμένη από την ανακάλυψη ότι ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο δεν είναι απαραίτητα έλατο, κάνω τη σκέψη μήπως θα έπρεπε να διασκευαστεί και το γνωστό χριστουγεννιάτικο τραγουδάκι και τα παιδιά της Νότιας Αφρικής να ψάλλουν χορωδιακά «Ω μπαομπάμπ, ω μπαομπάμπ…», που εδώ που τα λέμε θα ταίριαζε και στο ρυθμό. Πλησιάζω το δέντρο για να το παρατηρήσω πιο προσεκτικά. Το βλέμμα μου καρφώνεται σ’ αυτό που βρίσκεται από κάτω τυλιγμένο με χριστουγεννιάτικα φωτάκια.

www.travelfix.com

Δεν υπάρχουν πουθενά η Μαρία και ο Ιωσήφ, ούτε καν το θείο βρέφος. Τίποτα, απολύτως τίποτα δεν θυμίζει τη φάτνη, αυτή τη γνωστή φάτνη που προσφέρεται σε όλα τα μαγαζιά της Γερμανίας και στην υπόλοιπη Ευρώπη σε συμφέρουσες ή λιγότερο συμφέρουσες τιμές. Κάτω από το δέντρο πάντως υπάρχουν δυο ζώα. Όχι όμως το βόδι και το γαϊδούρι, που στο στάβλο της Βηθλεέμ είχαν αναλάβει το ρόλο της… θερμάστρας, αλλά δυο ζώα που φέρουν από ένα χοντρό κέρατο στη μουσούδα και δεν έχουν βρεθεί ποτέ στη Βηθλεέμ ή στη Ναζαρέτ – και στοιχηματίζω ό,τι θέλετε γι’ αυτό. Πρόκειται για δύο ρινόκερους, μαμά και μωρό.

www.johannesburg-guesthouses.co.za

Είμαι καταγοητευμένη από την ιδέα ότι μπορεί κανείς ακόμα και στα Χριστούγεννα να προσδώσει μια ατμόσφαιρα εξωτισμού, μια αίσθηση σαβάνας. Αρκεί να το θέλει. Το ίδιο έκπληκτοι με μένα είναι και οι ξένοι τουρίστες που στήνονται δίπλα στους ρινόκερους για να φωτογραφηθούν, γιατί πώς αλλιώς να γίνει πιστευτή αυτή η ιστορία από την κάτω άκρη της Αφρικής; Εννοείται ότι κι εγώ φωτογραφίζομαι δίπλα στα ζώα και βεβαίως εισπράττω τα πιο χιουμοριστικά σχόλια στο facebook…

Στο παρακείμενο εμπορικό κέντρο Sandton City, που έχει τη φήμη του μεγαλύτερου στο νότιο ημισφαίριο –τουλάχιστον την εποχή που ζω στη Νότια Αφρική, διότι όπως γνωρίζουμε αυτά αλλάζουν κάθε τόσο–, κάνω μερικούς γύρους ακόμα και παρατηρώ στις βιτρίνες τα αμάνικα μπλουζάκια που αφήνουν την κοιλιά ελεύθερη ή τις κούκλες με μπικίνι ανάμεσα σε στολισμένα πλαστικά έλατα. Κοιτάζω τριγύρω παραξενεμένη για να δω αν και άλλοι άνθρωποι –ή τουλάχιστον οι τουρίστες– συμμερίζονται τα ίδια συναισθήματα με μένα. Μπα, καμία σχέση! Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα σε τρία κορίτσια που φοράνε ακριβώς αυτά τα μπλουζάκια της βιτρίνας, που αφήνουν την κοιλιά απ’ έξω. Ψηλές, πανέμορφες, με στενούς γοφούς, μελαψό δέρμα λείο σαν μετάξι και με τον χαρακτηριστικό για Αφρικανές πεταχτό ποπό, περνάνε αιθέριες από μπροστά μας και θα μπορούσα να πάρω όρκο ότι μία από αυτές είναι φτυστή η Naomi Campbell. Τι χάρμα οφθαλμών! Ποιος να δώσει μετά σημασία ή να ενοχληθεί από το γεγονός ότι στις βιτρίνες συνυπάρχουν η χριστουγεννιάτικη διακόσμηση και ο ρουχισμός για την παραλία… Αφού περνάνε τέτοιες ζωντανές κούκλες! Αμέσως μόλις οι τρεις γαζέλες χάνονται από τα μάτια μας, η συνηθισμένη κίνηση στο mall ξαναρχίζει κι εγώ συνεχίζω τη βόλτα μου. Έχω να κάνω κάποια ψώνια ακόμα, γι’ αυτό μπαίνω στο σουπερμάρκετ, στους διαδρόμους του οποίου ωστόσο σήμερα επικρατεί απίστευτη ανακατωσούρα, με άπειρα χαρτοκιβώτια στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. Καθώς ανοίγω δρόμο για να περάσω ανάμεσα από τα εμπορεύματα, βλέπω δυο υπαλλήλους με κοντομάνικα μπλουζάκια να ανοίγουν τα χαρτόκουτα, να βγάζουν από μέσα Αϊ-Βασίληδες σε όλα τα μεγέθη και να τους τοποθετούν στα ράφια.

www.freepik.com

Για έναν Ευρωπαίο που ζει μόλις έξι εβδομάδες στο Johannesburg η εικόνα δυο μαύρων οι οποίοι με θερμοκρασίες 30 βαθμών και φορώντας τα καλοκαιρινά τους τακτοποιούν Αϊ-Βασίληδες είναι αρκετά περίεργη. Επίσης να αναφέρω ότι ο όρος “μαύρος” στη Νότια Αφρική όχι μόνο είναι politically correct αλλά επιπλέον χρησιμοπεοιείται και για την ταυτοποίηση των ατόμων. Το γεγονός ότι παράλληλα κουβεντιάζουν ζωηρά στη μητρική τους γλώσσα, κάνοντας αυτά τα «clicks» που θυμίζουν δαμαστές αλόγων και που ηχούν τόσο αστεία στα αυτιά μου, ενώ στο βάθος ακούγεται το χριστουγεννιάτικο τραγουδάκι Kling Glöckchen, Klingelingeling, κάνει την όλη σκηνή ακόμη πιο αλλόκοτη. Οι εκπλήξεις δεν τελειώνουν όμως εδώ, διότι στον επόμενο διάδρομο το βλέμμα μου πέφτει στα Adventskalender, τα χαρακτηριστικά χριστουγεννιάτικα ημερολόγια από χαρτόνι που την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα τα βρίσκεις σε κάθε γερμανικό, αλλά πλέον και σε κάθε ευρωπαϊκό σουπερμάρκετ, ανάμεσα σε μπισκότα Lebkuchen* και Marzipan**. Δώδεκα ώρες πτήσης η απόσταση από τη Γερμανία, παρ’ όλα αυτά έχει ληφθεί μέριμνα ώστε οι Γερμανοί να μη χρειαστεί να νιώσουν νοσταλγία. Παρεμπιπτόντως και για τους Βρετανούς ισχύει το ίδιο.

www.southafricatoday.net

Αμέτρητα κουτιά με Christmas crackers βρίσκονται παραταγμένα στη σειρά, αφού είναι αδιανόητο να λείπουν από τον αγγλικό τρόπο εορτασμού των Χριστουγέννων. Πρόκειται για μεγάλες «καραμέλες» από χαρτόνι που περιέχουν ένα δωράκι. Δύο άτομα τραβούν ταυτόχρονα τις άκρες, η κατασκευή σκάει με ένα μπαμ σε δύο ανόμοια κομμάτια και πέφτει το δωράκι, που το παίρνει όποιος έμεινε με το κεντρικό τμήμα της «καραμέλας» στο χέρι. Christmas pudding και traditional Christmas cake, η χριστουγεννιάτικη πουτίγκα και το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο κέικ με γλασαρισμένα φρούτα, περιμένουν επίσης τον αγοραστή. Όταν ωστόσο αργότερα πηγαίνω στο φούρνο και πέφτω πάνω σε μελομακάρονα και κουραμπιέδες, μένω με το στόμα ανοιχτό. Τα χριστουγεννιάτικα αυτά γλυκίσματα δεν τα βρίσκεις καθώς φαίνεται μόνο στην πατρίδα αλλά και εδώ, αφού η ελληνική παροικία της Νότιας Αφρικής σύμφωνα με τις πληροφορίες μου αριθμεί, άκουσον άκουσον, γύρω στα 40.000 άτομα! Εκείνη τη στιγμή ακούω τη μαύρη πωλήτρια να προσπαθεί να εξηγήσει με απίστευτο ζήλο τι εστί μελομακάρονο και η όλη εικόνα μου φαίνεται περίεργη, ειδικά όταν η πελάτισσα επιμένει να μάθει, …but what is inside? Μου αρέσει που διαπιστώνω πόσο πολύ τα χριστουγεννιάτικα έθιμα απ’ όλο τον κόσμο έχουν αναμιχθεί στη χώρα αυτή μεταξύ τους – ή έστω συνυπάρχουν αρμονικά.

www.xpatathens.com

Η περιπλάνησή μου στις χριστουγεννιάτικες παραδόσεις της Νότιας Αφρικής συνεχίζεται. Σε μια άλλη πλατεία η ορχήστρα της αστυνομίας παίζει μπροστά από ένα τεράστιο τεχνητό χριστουγεννιάτικο δέντρο εορταστικά τραγούδια. Οι αστυνομικοί φυσάνε με ζήλο τα χάλκινα πνευστά τους και η μελωδία του I’m dreaming of a White Christmas αντηχεί τριγύρω τιμώντας επάξια τον Bing Crosby ο οποίος σίγουρα είχε άλλα κατά νου.

Ακολουθούν κι άλλοι γνώριμοι ήχοι, όπως Leise rieselt der Schnee, δηλαδή Απαλά πέφτει το χιόνι, ή Stille Nacht, heilige Nacht, η γνωστή μας Άγια Νύχτα. Οι διαβάτες που περνούν κοντοστέκονται για μερικά λεπτά. Με ονειροπόλο βλέμμα απολαμβάνουν τα τραγούδια και σιγοντάρουν κι αυτοί, κι ούτε καν περνάει από το μυαλό τους ότι η εμφάνισή τους με σορτσάκι και σαγιονάρα –κάποιοι μάλιστα τριγυρνούν ξυπόλυτοι, πράγμα πολύ συνηθισμένο στη Νότια Αφρική– δεν ταιριάζει και πολύ με το περιεχόμενο των τραγουδιών. Αναρωτιέμαι στα σοβαρά αν ποτέ κανείς σε τούτη τη χώρα έχει κάτσει να σκεφτεί έστω και για λίγο τι λένε οι στίχοι…

www.maritzburgsun.co.za

Στη Νότια Αφρική οι ευχές για καλά Χριστούγεννα και για όμορφες καλοκαιρινές διακοπές δίνονται συγχρόνως. Αυτές οι έξι εβδομάδες ξεκινούν αρχές του Δεκέμβρη και τελειώνουν στα μέσα του Γενάρη. Αμέσως μάλιστα μετά τις καλοκαιρινές διακοπές Χριστουγέννων ή τις χριστουγεννιάτικες διακοπές καλοκαιριού ανοίγουν τα σχολεία – εξ ου και η άλλη έκπληξη στο mall μετά τα Χριστούγεννα, όπου πέφτω επάνω στα σχολικά είδη. Παντού περιμένουν τους μαθητές τετράδια, μολύβια, ξύστρες, σβήστρες, ξυλομπογιές και σχολικές τσάντες για την έναρξη της χρονιάς. Αν το σκεφτείς είναι λογικό. Μετά από τις καλοκαιρινές διακοπές ξεκινάει η νέα σχολική χρονιά. Φυσικά!

Όπως θα έχει καταλάβει ο αξιότιμος αναγνώστης, οι διακοπές στη Νότια Αφρική αποτελούν ένα ποτ πουρί χριστουγεννιάτικου δέντρου, παραλίας και εγκαυμάτων λόγω υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο! Το χαρακτηριστικό χριστουγεννιάτικο νοτιοαφρικανικό σενάριο περιλαμβάνει διακοπές στο εξοχικό ή στις παραλίες του Cape Town, του Hermanus και του Plettenberg Bay. Εν όψει του καλοκαιριού, λοιπόν, ο άνδρας μου κι εγώ φροντίζουμε να εξοπλίσουμε τον κήπο μας με ξαπλώστρες. Με θερμοκρασίες 28 βαθμών Κελσίου και με τη μεγάλη ζέστη προ των πυλών μπαίνουμε λουσμένοι στον ιδρώτα σε ένα κατάστημα με έπιπλα κήπου, διαλέγουμε από μια ξαπλώστρα ο καθένας και απλωνόμαστε πάνω της για να τη δοκιμάσουμε…

www.flickr.com

Κι εκεί που με αγαλλίαση βλέπουμε στη φαντασία μας να διαγράφονται τα πλεονεκτήματα ενός κήπου με πισίνα, ξαφνικά ακούμε μια δυνατή φωνή από τα μεγάφωνα: It’s beginning to look a lot like Christmas. Το σαστισμένο βλέμμα του καλού μου δεν χρειάζεται περαιτέρω εξηγήσεις. Όπως επίσης και οι αποκρουστικοί λεκέδες ιδρώτα που σχηματίζονται πάνω στα μπλουζάκια μας. Η έκφραση «σουρεάλ» φαίνεται να αποδίδει πιστότερα από καθετί άλλο την κατάσταση. Ωστόσο και η έκφραση «γκροτέσκ» θα μπορούσε να είναι επίσης μια επιλογή…

* Lebkuchen: είδος χριστουγεννιάτικου γλυκού

** Marzipan: αμυγδαλόπαστα

Κ Α Λ Α    Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Α    Σ Α Σ    Ε Υ Χ Ο Μ Α Ι !!

www.tropicme.com

Μετάφραση από τα γερμανικά: Κατερίνα Τσαουσίδου

Φιλολογική επιμέλεια: Βασίλης Πάγκαλος

Copyright 2018 Christina Antoniadou / All rights reserved 

Beitragsbild:www.wallpaperplay.com