Χριστίνα Αντωνιάδου

Οι τρεις νεαρές μαθήτριές μου πρέπει μέχρι τον Μάιο να βελτιώσουν τις γνώσεις τους στα γερμανικά, ώστε τίποτα να μη στέκεται εμπόδιο για την πρακτική τους άσκηση στη Στουτγκάρδη. Και τι είναι πιο σημαντικό για έναν μαθητή που θα παραμείνει αρκετό διάστημα στη Γερμανία από το να αποκτήσει την ικανότητα να συζητάει για τον καιρό; Στόχος του σημερινού μαθήματος είναι οι μαθήτριες να εμπεδώσουν τα σημεία του ορίζοντα αλλά και τις σχετικές εκφράσεις για τις καιρικές συνθήκες.

Στο ανεμολόγιο του βιβλίου των γερμανικών τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα συνδυάζονται με εικόνες που αποτυπώνουν συγκεκριμένα καιρικά φαινόμενα. Η κακοκαιρία, δηλαδή η βροχή, το χιόνι, ο αέρας ή το χαλάζι, φαίνεται να ξαφνιάζουν τις φιγούρες στα σκίτσα του βιβλίου, οι οποίες μάλλον δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένες για να προστατευθούν αποτελεσματικά από τις επιπτώσεις του καιρού. Ο ισχυρός θυελλώδης άνεμος παριστάνεται με την εικόνα ενός κυρίου κομψού μεν αλλά με ανάκατα μαλλιά, ο οποίος μοιάζει να βρίσκεται εκτεθειμένος στο έλεος του ανέμου. Ο εν λόγω κύριος κάλλιστα θα μπορούσε να έχει ξεπηδήσει από το παλιό βρετανικό σίριαλ «Οι εκδικητές». 

https://www.bbc.co.uk/programmes

Τον χτυπά ο αέρας τόσο μανιασμένα, που η ομπρέλα του αποδεικνύεται ανίσχυρη και γυρίζει ανάποδα μη αντέχοντας στην πίεση του βόρειου ανέμου. Η ανεστραμμένη ομπρέλα φαίνεται να έχει πάθει ολοκληρωτική ζημιά, οι ακτίνες της έχουν διπλώσει σε πολλές μεριές. Κανονικά θέλει πέταμα στον πρώτο κάδο απορριμμάτων που θα συναντήσει μπροστά του, είναι εντελώς απίθανο να λειτουργήσει ξανά κανονικά αυτό το πράγμα.

https://avax.news (Photo by Eloy Alonso)

Αρκετά όμως για τη γλαφυρή απεικόνιση του Βορρά και των ανέμων του. Ο Νότος μας προσφέρει λιγότερο δυνατές εικόνες, εδώ το διδακτικό βιβλίο χρησιμοποιεί πιο κλασικά μοτίβα: μια καλλονή ντυμένη μόνο με τα απολύτως απαραίτητα είναι ξαπλωμένη στην παραλία και ρουφάει βαριεστημένα από ένα καλαμάκι. Το δέρμα της έχει αποκτήσει ένα αφύσικο μαύρισμα, αν και κανονικά από την εμφάνιση της τρύπας του όζοντος και μετά θα έπρεπε να το αποφεύγει συστηματικά. Ωστόσο η κυρία φαίνεται ότι θέλει να το ρισκάρει κι αφήνει τον ήλιο να κάνει τη δουλειά του ανενόχλητος.

Για την ενεργοποίηση του λεξιλογίου των μαθητών του ο καθηγητής έχει διάφορες μεθόδους στη διάθεσή του, επειδή όμως εγώ στερούμαι ανθηρής φαντασίας, εφαρμόζω την απλούστερη: Τους ζητώ να αναπαραστήσουν σε ένα παιχνίδι ρόλων τις σκηνές και να πάρουν συνέντευξη από τα πρόσωπα του βιβλίου. Άντε, λοιπόν, ξεκινήστε, σκέφτομαι και περιμένω να αρχίσουν το παιχνίδι ρόλων. Ωστόσο καμιά από τις τρεις μαθήτριες δεν δείχνει την παραμικρή προθυμία να εφαρμόσει στην πράξη αυτό που έχω εγώ στο μυαλό μου. Προφανώς κάτι στις εικόνες τις μπερδεύει. Ίσως δεν έχουν καταλάβει με την πρώτη τι τους ζητώ, έτσι αναλαμβάνω να δώσω περισσότερες εξηγήσεις και περιγράφω τις συνηθισμένες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον ευρωπαϊκό χώρο. Δηλαδή ότι στη βόρεια Ευρώπη μπορεί να επικρατεί ακραίο ψύχος ενώ αντιθέτως στη νότια Ευρώπη συνήθως μεγάλη ζέστη. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τους βόρειους και νότιους ανέμους. Για να το κάνω όλο αυτό πιο παραστατικό, αναφέρω ότι ορισμένες φορές τα αυτοκίνητα, οι δρόμοι και τα μπαλκόνια των σπιτιών στην Ελλάδα καλύπτονται από μια κιτρινωπή ή κοκκινωπή στρώση σκόνης που ο νότιος άνεμος φέρνει κατευθείαν από τη Βόρεια Αφρική. Η εικόνα με την άμμο να τρίζει φαίνεται πως είναι η χαριστική βολή. Δεν εννοούν με τίποτα να καταλάβουν τι τους εξηγώ.

https://www.newsbeast.gr

Δεν μου μένει άλλη λύση από το να αντιστρέψω τους ρόλους και να υποδυθώ όσο καλύτερα μπορώ τον εαυτό μου που είναι ανίκανος να προσαρμοστεί στα εδώ γεωγραφικά δεδομένα. Τους λέω λοιπόν ότι στη Νότια Αφρική δεν είναι μόνο οι εποχές του έτους που με μπερδεύουν τελείως αλλά και τα σημεία του ορίζοντα. Και ευτυχώς η Ανατολή και η Δύση διατηρούν εδώ στο νότιο ημισφαίριο τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τον Βορρά και το Νότο. Αναφέρω ένα δικό μου παράδειγμα από το πρώτο διάστημα της εγκατάστασής μας εδώ: Είμαι έτοιμη να καταρρεύσω από απελπισία όταν διαπιστώνω ότι ο προσανατολισμός του σπιτιού μας είναι προς τον Βορρά και κάνω σενάρια με το μυαλό μου για το τι κρύο θα φάμε τον χειμώνα, όταν ο βόρειος άνεμος θα σφυρίζει μέσα από τα χωρίς μόνωση παράθυρα και τις αναπόφευκτες χαραμάδες τους.

Και επειδή είναι γνωστή η κακή μου συνήθεια να ανοίγω παρενθέσεις αντί να επικεντρώνομαι στο θέμα, δεν αργώ να προσθέσω και την ιστορία με το Cape Town, όπου για πρώτη φορά συνειδητοποιώ πoιο είναι το λογικό λάθος που κάνω. Είναι λίγο μετά τα Χριστούγεννα, μέσα στο νοτιοαφρικανικό κατακαλόκαιρο δηλαδή, ένας παγωμένος αέρας μας φυσάει καταπρόσωπo και στο waterfront μαστιγώνει τα νερά κάνοντάς τα να σκάνε πάνω στον παραλιακό πεζόδρομο, πράγμα που με αναγκάζει να διευρύνω το αγγλικό μου λεξιλόγιο με την έκφραση summer, my ass (για ευνόητους λόγους αυτό το τελευταίο το παραλείπω, φυσικά!). Ένας γνωστός μας αναλαμβάνει να μας εξηγήσει ότι ο νότιος άνεμος είναι πάντα τόσο ψυχρός επειδή έρχεται κατευθείαν από την παγωμένη Ανταρκτική. Εντάξει, δεν είναι και δύσκολο να το καταλάβεις, αρκεί να αναποδογυρίσεις μέσα σου την υδρόγειο σφαίρα. Μόνο τότε μπορείς να κατανοήσεις γιατί η θάλασσα στο Camps Bay ή στο Kalk Bay είναι πάντα, και όχι μόνο μια συγκεκριμένη εποχή, ψυχρή σαν πάγος. Με την άνοδο της θερμοκρασίας λιώνουν οι πάγοι της Ανταρκτικής, αναμιγνύονται με το νερό της θάλασσας και μεταφέρονται μέσω των θαλάσσιων ρευμάτων μέχρι το Cape Town, όπου μπορεί μεν οι λάτρεις του ήλιου να τσουρουφλίζονται στις παραλίες, όμως για τους λόγους που μόλις εξηγήσαμε δεν τολμούν να βάλουν το πόδι τους στη θάλασσα. Μόνο όταν βουτάω τα δάχτυλα του ποδιού μου στο νερό και σε κλάσματα δευτερολέπτου τα τραβάω πάλι έξω γιατί τα νιώθω να έχουν μετατραπεί σε παγάκια, κατανοώ το θέμα όχι μόνο από τη θεωρητική αλλά κι από την πρακτική του πλευρά.

https://www.aconstantlyracingmind.com

Υποθέτω ότι ακριβώς αυτή η σύνδεση με την πράξη, όπως έδειξε στο Cape Town η εμπειρία μου με τα παγωμένα δάχτυλα, είναι αυτό που λείπει στα κορίτσια, διότι τίποτα απ’ όσα λέω δεν φαίνεται να τους κάνει εντύπωση. Κάθονται στο τραπέζι και με κοιτάζουν δίχως να καταλαβαίνουν. Περιμένετε να προσγειωθείτε στη Στουτγκάρδη, σκέφτομαι απογοητευμένη και έχοντας λαχανιάσει απ’ τη διήγηση. Τότε μόνο θα καταλάβετε πώς είναι να νιώθεις τον κόσμο ανάποδα. Και με μια μικρή δόση χαιρεκακίας συμπληρώνω από μέσα μου: Κυρίως μόλις προσπαθήσετε να χρησιμοποιήσετε τις γνώσεις που αποκτήσατε στους Schwaben*…

https://www.youtube.com/watch?v=3scVXVf4OK0

*Schwaben (Σουηβοί): κάτοικοι του ομοσπονδιακού κρατιδίου της Γερμανίας Baden Württemberg (Βάδη Βυρτεμβέργη) με πρωτεύουσα τη Στουτγκάρδη, που μιλούν διάλεκτο, τα σουηβικά (Schwäbisch).

Μετάφραση από τα γερμανικά: Κατερίνα Τσαουσίδου

Φιλολογική επιμέλεια: Βασίλης Πάγκαλος

Copyright 2018 Christina Antoniadou / All rights reserved 

Beitragsbild:https://pittsburghsymphony.org